69��ý

Enillodd The Welshman, rhaglen ddogfen am fywyd Owain Williams, un o sylfaenwyr Mudiad Amddiffyn Cymru, yn y categori Ffilm Fer.

Cafodd y ffilm ei chreu gan ddau o raddedigion Prifysgol 69��ý, y cyfarwyddwr Lindsay Walker a’r cynhyrchydd Enlli Fychan Owain, sy’n ferch i Owain Williams.

“Rydw i ar ben fy nigon,” meddai Lindsay Walker. “Alla i ddim credu bod y Cymro wedi ennill BAFTA! Creuwyd y ffilm yn hollol annibynnol.

“Roedden ni yn erbyn cystadleuaeth o safon uchel gyda chyllidebau llawer mwy y tu ôl iddyn nhw. Creuwyd The Welshman gyda £0.”

Graddiodd Lindsay Walker gydag MA mewn Gwneud Ffilmiau ym Mhrifysgol 69��ý, tra cwblhaodd Enlli Fychan Owain radd mewn Astudiaethau’r Cyfryngau.

“Rydw i mor ddiolchgar fy mod wedi gallu mynychu ysgol ffilm, yn enwedig yn fy nhref enedigol,” meddai Lindsay Walker.

“Roedd yn fan cychwyn i weithio yn y diwydiant a dysgu sut i fod yn ddyfeisgar.”

Roedd Enlli Fychan Owain hefyd yn un o dri a enwebwyd ar gyfer gwobr ‘Torri Trwodd’ BAFTA Cymru.

Ynghyd â dau arall, cafwyd Owain Williams - sydd bellach yn gynghorydd - yn euog a'i garcharu am blannu dyfais ffrwydrol ger cronfa ddŵr Tryweryn i'r gogledd o'r Bala ym 1963.

Roedd y weithred yn rhan o brotest ar ôl i ddwsinau o bobl gael eu gorfodi i adael eu cartrefi yng Nghapel Celyn pan foddwyd y pentref i greu cronfa ddŵr.

Cafodd y prosiect ganiatâd cynllunio gan San Steffan er iddo gael ei wrthwynebu gan bob Aelod Seneddol o Gymru.

Dywedodd Lindsay Walker: “Er bod stori Tryweryn wedi cael ei hadrodd lawer gwaith, mae hon yn ffilm wahanol iawn i’r gweddill. Mae'n mynd dan y wyneb.

“Fe’i crëwyd gyda chriw bach iawn, pob un yn byw yng Nghymru, pob un ag angerdd i adrodd y stori hon yn y modd y mae’n haeddu cael ei hadrodd.

“Rydyn ni’n dibynnu at gefnogaeth y gymuned Gymreig er mwyn sicrhau bod y ffilm yn lledaenu mor bell ac agos â phosib.

"Dylai nid yn unig pobl Cymru, ond hefyd rai y tu allan i Gymru, weld y ffilm a’n helpu ni i ddeall ein hanes ar ein telerau ein hunain.

“Mae ein hanes wedi cael ei gladdu am lawer gormod o amser.”

Meddai Dr Dyfrig Jones, pennaeth Adran Ysgrifennu Creadigol, Llenyddiaeth Saesneg, Ffilm, y Cyfryngau a Newyddiaduraeth: "Mae'n newyddion gwych gweld Lyndsay ac Enlli yn gwneud mor anhygoel o dda, ac maen nhw ill dau yn glod i'r Brifysgol. Mae ennill BAFTA nid yn unig yn dyst i'w talent anhygoel, ond hefyd eu hymrwymiad a'u gwaith caled. Rydyn ni i gyd yn hynod falch o'r hyn maen nhw wedi'i gyflawni. "